ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਾਉਣੀ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਮੌਸਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਉਣੀ ਦੀ ਮੁੱਖ ਫਸਲ ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਿਸਾਨ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਇਕ ਨਵਾਂ ਰੁਝਾਨ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇੱਥੇ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਕੋ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਵੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਸਾਉਣੀ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਨਾਲ ਬਿਜਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਖੇਤ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਯਾਨੀ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖੇਤ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਨਰਸਰੀ ਤੋਂ ਬੂਟੇ ਲਗਾਉਣ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਿਸਾਨ ਲੰਬੇ ਅਰਸੇ ਅਤੇ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਇਕੋ ਖੇਤ ਵਿਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਝੋਨੇ ਦਾ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ 72 ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਾਉਣੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਮੋਟੇ ਝੋਨੇ ਦੀ 24.5 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਅਤੇ ਬਾਸਮਤੀ ਦੀ 5.5 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਵਿੱਚ ਕਾਸ਼ਤ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਸੰਭਵ ਢੰਗ ਨਾਲ ਖੇਤੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਉੱਗਣ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲੇਗੀ। ਜੇ ਬਾਸਮਤੀ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਕੀਮਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ ਤਾਂ ਕਿਸਾਨ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ (ਐਮਐਸਪੀ) ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਮੋਟੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵੇਚ ਕੇ ਆਮਦਨੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਝੋਨੇ ਦੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ 72 ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਾਉਣੀ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਸੀਜ਼ਨ 2020-21 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2021-22 ਵਿੱਚ ਝੋਨਾ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ 1868 ਰੁਪਏ ਦੀ ਥਾਂ 1940 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਤੇ ਵਿਕੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਏ ਗਰੇਡ ਝੋਨੇ ਦੀ ਐਮਐਮਸੀ 1960 ਰੁਪਏ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ ਵਾਰ ਮੋਟੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਅਧੀਨ ਰਕਬਾ ਦੁਗੁਣਾ ਹੋ ਕੇ 10 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਮੋਟੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਦਾ ਕੁਲ ਰਕਬਾ 24.5 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਦਾ ਇਹ ਕੁਲ 40 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇ ਅਸੀਂ ਝੋਨੇ ਦੀ ਕੁੱਲ ਬਿਜਾਈ ਅਧੀਨ ਰਕਬੇ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਇਕ ਤਿਹਾਈ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ।
10 ਜੂਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਝੋਨੇ ਦੀ ਲੁਆਈ
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨਰਸਰੀ ਵਿੱਚੋਂ ਬੂਟੇ ਉਖਾੜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਝੋਨੇ ਦੀ ਲਵਾਈ 10 ਜੂਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਝੋਨੇ ਦੀ ਲੁਆਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਮਿਤੀ ਵੀ 10 ਜੂਨ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਕਿਸਾਨ ਪੂਸਾ -44 ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਛਿੜਕਾਅ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਹੁਣ ਤੱਕ 2 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਝੋਨੇ ਦੀ ਬਿਜਾਈ 25 ਮਈ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ 15 ਜੂਨ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਝੋਨੇ ਦੀ ਲੁਆਈ ਲਈ ਆਦਰਸ਼ ਸਮਾਂ 10 ਜੂਨ ਤੋਂ 15 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਦਾ ਹੈ।
ਪੂਸਾ-44 ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ ਤੋੜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਮੋਹ
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਕਿਸਾਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਕਿਸਮ ਪੂਸਾ-44 ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ, ਪੂਸਾ-44 ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੋਜ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (ਆਈਸੀਏਆਰ) ਨੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਬੀਜ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਆਈਸੀਏਆਰ ਨੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੁਣੀ ਕਿਸਾਨ ਖੁਦ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਕੇ ਖੇਤੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਕਿਸਮਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਪਰਮਲ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਸਾ -44 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 20-25 ਦਿਨ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪੂਸਾ-44 ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਕੋਲ ਹਾੜੀ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਬਚਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਛੱਡ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦਾ ਝਾੜ ਪਰਮਲ ਨਾਲੋਂ 5-6 ਕੁਇੰਟਲ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੇਤੀ ਦੇ ਸਟਾਫ ਦੁਆਰਾ ਸੰਪਾਦਿਤ(ਸੋਧਿਆ) ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਫੀਡ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਸ੍ਰੋਤ: Krishi Jagran