ਬੱਕਰੀ ਪਾਲਣ ਨੂੰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੱਕਰੀ ਪਾਲਣ ਦਾ ਧੰਦਾ ਘੱਟ ਖਰਚੇ ਅਤੇ ਸਾਧਾਰਨ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਵਿੱਚ ਆਮਦਨ ਦਾ ਵਧੀਆ ਸਾਧਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਕਾਰਨ 15 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਐਮ.ਪੀ ਸਟੇਟ ਕੋ-ਆਪ੍ਰੇਟਿਵ ਡੇਅਰੀ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਦਿਵਾਸੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਕਰੀ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੀ ਉਗਰਾਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਉਪਰਾਲੇ ਨਾਲ ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸ਼ਮੀਮੂਦੀਨ ਵੱਲੋਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਮਿਲਕ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਰੀਬ 3.5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਟਰਾਂਸਫਰ ਸ਼ਹਿਰੀ ਅਰਥਚਾਰੇ ਤੋਂ ਪੇਂਡੂ ਅਰਥਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 7 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੁੱਧ ਸਹਿਕਾਰੀ ਸਭਾਵਾਂ ਦੇ 2.5 ਲੱਖ ਮੈਂਬਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦੁੱਧ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 10 ਲੱਖ ਲੀਟਰ ਦੁੱਧ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਦੋਵਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਅਤੇ ਲਾਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਕਈ ਨੌਕਰੀਆਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ਪਰ ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਕ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ ਸਾਰੀਆਂ 6 ਦੁੱਧ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਵੱਲੋਂ 2 ਕਰੋੜ 54 ਲੱਖ ਲੀਟਰ ਦੁੱਧ ਵੀ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੂੰ 94 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਾਧੂ ਅਦਾਇਗੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲੀ।
ਨਵੇਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ
ਦੁੱਧ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਨਵੇਂ ਉਤਪਾਦ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਈਸ ਕਰੀਮ ਪਲਾਂਟ ਇੰਦੌਰ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਜਬਲਪੁਰ ਵਿੱਚ ਪਨੀਰ ਪਲਾਂਟ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਗਰ ਅਤੇ ਖੰਡਵਾ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਦੁੱਧ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਯੂਨਿਟ ਵੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਮਿਲਕ ਪਾਊਡਰ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਇੰਦੌਰ ਵਿੱਚ 30 ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲਾ ਪਲਾਂਟ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦੁੱਧ, ਘਿਓ, ਦਹੀਂ, ਪੇਡੂ, ਛਿੱਲੜ, ਸ਼੍ਰੀਖੰਡ, ਪਨੀਰ, ਚੇਨਾ ਰਬੜੀ, ਗੁਲਾਬ ਜਾਮੁਨ, ਰਸਗੁੱਲਾ, ਆਈਸਕ੍ਰੀਮ, ਸ਼ੂਗਰ ਫਰੀ ਪੇਡਾ, ਮਿਲਕ ਕੇਕ, ਮਿੱਠਾ ਦਹੀਂ, ਫਲੇਵਰਡ ਮਿਲਕ ਆਦਿ।
ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਮਿਲਾਵਟ
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਦੀ ਮਿਲਾਵਟ ਵੀ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਦੁੱਧ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਟੈਂਕਰਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿਜੀਟਲ ਲਾਕ ਅਤੇ ਵਾਹਨ ਟਰੈਕਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਹੈ। ਦੁੱਧ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਕੋਲ ਵੈੱਬ ਅਧਾਰਿਤ ਈਆਰਪੀ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਦੁੱਧ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦੁੱਧ ਦੀ ਵੰਡ ਤੱਕ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਨਾਲ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੂੰ ਸਹੂਲਤਾਂ
ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਸਹਿਕਾਰੀ ਸਭਾਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵਿਕਰੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ, ਚਾਰੇ ਦੇ ਬੀਜ, ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਨਸਲ ਸੁਧਾਰ, ਪਸ਼ੂ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਸਿਖਲਾਈ, ਕਿਸਾਨ ਕਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ, ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਡੀ-ਵਾਰਮਿੰਗ, ਇਨਾਮ ਸਕੀਮ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਵਾਜਬ ਕੀਮਤਾਂ ਤੇ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੇਤੀ ਦੇ ਸਟਾਫ ਦੁਆਰਾ ਸੰਪਾਦਿਤ(ਸੋਧਿਆ) ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਫੀਡ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਸ੍ਰੋਤ: Krishi Jagran
